andezit
Doğaltaş sektörü 2019
Ekonomik ivmenin düşüş seyrine girdiği 2019 yılında yaşanan ticari durgunluk doğal taş sektörünü de oldukça derinden etkilemiş durumda. Dövizin yükselmesine paralel olarak üretim maliyetlerinin % 100 e yakın arttığı doğal taş üretiminde ciddi sıkıntılar yaşanmakta. 2019 yılının ilk çeyreğinde enerji, testere, abrasif, makine techizat ve yedek parça gibi ithal edilen ürünlerdeki artış ürünlere yansıtılamayınca doğal taş sektörü sancılı bir döneme girmiş oldu. Yaşanan ekonomik daralmaya paralel olarak 31 Mart 2019 tarihinde yapılacak olan yerel seçimler öncesi beklenen yol-kaldırım çalışmaları da yapılmayınca özellikle dış mekan için belediyelerce sıkıkla kullanılan granit küp taş, granit bordür, granit yağmur oluğu, kumlu granit döşeme, andezit, bazalt, kayrak taşı gibi yapısal peyzaj ürünlerinde de herhangi bir talep artışı yaşanmadı. Tam aksine geçtiğimiz senelere göre ciddi bir düşüş söz konusu. TL/döviz endeksinde yaşanan negatif yönlü artış iç piyasada doğal taş üretimi yapan firmaları uluslararası alanda rakiplerine karşı rekabet gücünü büyük ölçüde kırmış durumda. Her ne kadar dünya doğaltaş rezervinin % 45 lik gibi dev bir kısmının Türkiye’ de çıkıyor olsa da üreticilerin büyük sorunları olmasından dolayı dünya doğaltaş pazarında ne yazık ki hakettiğimiz yeri almamız uzun yıllar alacak gibi görünüyor. Dünya doğaltaş pazarında mamüle oranla yüksek miktarda hammadde yani blok satışı yapan Türk firmaları aslında kendi ayaklarına sıkmaktalar. Doğal taş blok satışı bir yana birçok mermer ocak sahibi işletmelerini ya rödevans adı altında Çinli firmalara kiralamış ya da tamamen satmış durumdalar. Devletin doğaltaş sektörü açısından herhangi bir üretim politikasının olmaması, yasal mevzuatların hammaddeyi elverişli bir şekilde işlemek yerine ham halinde yurt dışına satılması açısından herhangi bir önlem alma gibi bir vizyon taşımaması, maden ocaklarının maksimum verimle çalışması hususunda denetimden oldukça uzak olması da sektörün içler acısı durumunu ortaya koymakta. Doğal taş sektörünün bu denli canlı olduğu uluslararası arenada markalaşmış Türk firması sayısının bir elin parmaklarını geçememiş olması da ayrıca ülkemiz adına büyük bir utanç vesilesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Cari açığın bu derece yüksek olduğu ülkemizde ihracarın ne kadar hayati bir önem taşıdığı aşikardır. Bu nedenle ivedi bir şekilde doğaltaş ğretimi açısından üretim ve pazarlama planları konusunda devlet adım atmalıdır. Düzenlenecek yasal mevzuatlar ülkemiz doğaltaş üretimi ve satışı konusunda büyük önem arzetmektedir. Sadece Bursa sınırıları içerisindeki mermer ocakları 500 milyar dolarlık bir hacme sahip. Bu kapasiteyi ham blok satışı yerine yüksek kapasiteli mermer fabrikaları vasıtasıyla mamüle çevirecek olursak bu rakam 4 kat artacaktır. Türk mermerinin dünyada hakettiği yere gelmesi ve Hindistan, Tayvan, Çin, İtalya ve İspanya gibi doğaltaş devleri ile rekabet içerisine girmemiz adına daha da geç kalmadan adım atılmalı ve bu rezervlerin kaliteli bir biçimde işlenerek dünya pazarına sunulması gerekmektedir.
Rıza Keskin